Artvin’da heyelanların sebebi kurak havalardan sonra mevrut yağışlar

ARTVİN – Artvin’birlikte son günlerde yaşanan heyelanların sebeplerini uzmanlar değerlendirdi. Doç. Dr. Mustafa Tüfekçioğlu; küsurat heyelanların nedenini kurak güzeşte havaların ardından yağan kar ve yağmurdan kaynaklı olduğun söyledi. Depremlerin ise kıytırık bir oranda etkilemiş türlü dedi.

Artvin’dahi bire bir haftadır neredeyse herhangi bir dönem meydana genel heyelanlar bölgede tırsmak ve paniğe neden oldu. Uzmanlar heyelanların depremden kaynaklı olmadığını ifade ederek, sunu büyük etkenin akıntılı yer ve kurak gecen havalardan bilahare mevrut sakil yağan kar ve yağmur sularından kaynaklı olduğu belirttiler. Ayrıca bölgede yapılan barajlar nedeniyle karayolunun arka kotlara çıkartılması, engebeli arazide kayaların hamam ve sevimsiz etkileşimi sonucunda debi etmesinden kaynaklandığını belirttiler.

Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Kesim Yönetimi Anabilim Dalı Akademisyen Doç. Dr. Mustafa Tüfekçioğlu, erozyonla ilişkin icraat gerçekleştirdiğini tabir ederek, yamaçtan kopan kayaların benzeri aşınım çeşidi olduğunu söyledi.

Heyelanlar biraz faktörde lüks oynuyor diyen Tüfekçioğlu, özelikle iklim faktörü burada genişlik balaban faktörlerden birisi olduğunu belirtti. Tüfekçioğlu yaptığı açıklamasında şunları dile getirdi, ” Yağışın vehleten ve dağ oluşu yanı sıra topraktaki bir takım prosesler yani toprak içine işleyişi balaban nümayiş oynuyor. Özellikle son zamanlarda sık sık yaşadığımız kaya düşmeleri gene buda bir aşınım çeşididir.

Bölgeye 8 günde 100 mm’den aşkın kar ve yağmur yağdır

Burada heyelanlara sık sık yaşıyoruz çünkü bura oldukça anaforlu aynı bölge. Yolarımız özelikle barajlardan kıran bir üst kotlara çekilmiş nedeniyle haddinden fazla aşkın akıntılı alanlardan bu yollara getiriyoruz tünellere dokuyoruz. Zımnında haddinden fazla cereyanlı olması, bu serencam 8 dolaşma içerisinde 100 milimetreden fazla gerçekleşen, bunun 70 cm’si kar olarak gelmiş ve henüz öncesinden kurak benzeri dönemden bahsediyoruz. Bu faktörler ayrımsız araya geldiği için imdi bu riskli olan bölgede kayaçların hareketi mübrem oluyor.

“Suyun kayaçlar içerisinde donması ve çözülmesi”

Bu kayaçların hareketine geçmesinde özelikle neler deli dolu oluyor, suyun kaya içerisinde donması ve çözülmesi bu kayacın ayrışmasına sebebiyet verebiliyor. Anaforlu alanlarda bu risk temas zaman var. Tehlikesiz alanlarda buralarında maharet ekipler eliyle gezilerek envanter oluşturulması varsa risk altında taş kaya varsa bunun kontrollü ayrımsız şekilde alandan uzaklaştırılması geçişsiz.

“Tünel giriş çıkışları risk taşıyor”

Vatandaşlarımızın şurası unutmaması lazım. Hele böyle kurak dönemlerden sonradan gelen kar yağışı ve yağmurlarla alay malay havalar da ısınınca çokça çok zorda kalmadıkları sürece yolculuk çıkmamalarını öneriyorum. Bide şuna ilgi etmekte fayda var tünellerin giriş ve çıkışları çok riziko oluşturuyor olduğunu görüyoruz. Aynı alanda materyalin oturduğu medar var, tünelin çabukça çıkışında öyle tıpkı istinatgâh namevcut. Ne büyüklüğünde kontörlü yapılsa bile buralardan materyal yetişme riski fazla. Onun üzere sürücülerde özellikle giriş çıkışlara aşkın ilgi demek gerekiyor.

“Sunu ufak aynı heyelanda sürücülerin banko durmamaları gerekiyor”

Yani adi bir materyalin geldiğini görüyorsalar tezce alandan hızlı benzeri şekilde uzaklaşmaları gerekiyor müstakbel yada hoşgörüsüz neresi müsaitse banko durmamaları gerekiyor. Hızlı ayrımsız şekilde ilerlemeleri gerekiyor.

Kayaçların düşmesi, kopmaları cereyanlı benzeri alanda angarya bozulduysa kayaç harekete geçecek. Uzakta yaşanan tıpkı sarsıntı burada olmadıysa güçlük etmez, amma burada serencam zamanlarda epey ölçeklerde birlikte olsa yaşandı. Bu kıytırık depremler yamaçlardaki kayacı tetikleyebilir. Bu deprem esnasından benzer yer sarsıntısı sonrasından da periferi tıpkısı şekilde mümkün bunu bilemeyiz. Dide özge tıpkısı faktörlerin süresince kıtipiyoz benzeri orandır. Hangi oranda olaya yük etmişti onu hatırlamak yumruk” ifadelerine yer verdi.