HALİL İBRAHİM SİNCAR/ RIDVAN KORKULUTAŞ – Mardin Artuklu, Bingöl, Muş Alparslan ve Munzur üniversitelerindeki, “Kürt Dili ve Edebiyatı” ile “Zaza Dili ve Edebiyatı” bölümlerinde kontenjan doldu.
Bu yıl Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü için Mardin Artuklu Üniversitesinde (MAÜ) 25, Muş Alparslan Üniversitesinde 30, Bingöl Üniversitesinde 30, Zaza Dili ve Edebiyatı Bölümü için bile Bingöl Üniversitesinde 30, Munzur Üniversitesinde 25 kontenjan ayırıldı.
2022 Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) dolap sonuçlarını bakarak, 4 üniversitede Kürtçe ve Zazaca bölümler amacıyla ayrılan kontenjanlar tamamen doldu.
Ayrıca seçkin bölümün okul birincileri kontenjanı ile birer mektepli daha akseptans edilerek 145 mektepli bu bölümlerde okumaya hak kazandı.
Üniversiteler, bu bölümlere ilginin artarak devam etmesi nedeniyle ati sene açılacak kontenjanı artırmak üzere YÖK’e başvurmayı planlıyor.
“Dillerini, kültürlerini hem bellemek hem bile aktarmak istiyorlar”
MAÜ Tüvana Diller Enstitüsü Müdürü ile Kürt Dili ve Kültürü Asıl Veri Dalı Başkanı Doç. Dr. Ahmet Kırkan, AA muhabirine, açıldığından bu yana Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümüne ilginin efdal olduğunu, kontenjanların meşgul olduğunu söyledi.
Bu yıl üstelik 25 kontenjan açtıklarını ancak talep üzerine 26 kişiyi akseptans ettiklerini tabir eden Kırkan, şunları aktardı:
“26 kişiyle kontenjanımızı kül olarak doldurduk. 15 de yabancı öğrenci vardı. YÖK sınavına yetişmediğinden ekolojik ortam gelecek sene 25+15 alımımız olacak. 40 ongun bir kontenjan ama eğer istek bu yoğunlukta olursa henüz bile artırabiliriz. Şu anda bizde ayak tabanı nokta 403. Türk dili ve Süryani dili kabil değişik açacak bölümlerinden henüz erdemli ayrımsız puanla kapattık. Mektepli şuurlu bir şekilde geliyor, bundan yağlık dahi puanları erdemli oluyor.”
Enstitü kurulduğundan bu yana Kürtçeye kebir benzeri bindi sağlandığına meni fail Kırkan, hem akademik tıpkısı dilin oluşması ve akademik icraat yapılması hem de dilin gençler arasında koskocaman aynı şekilde kullanılmasına kebir yardım sağladıklarını aktardı.
Kırkan, “Bu bölümü bilerek, isteyerek, severek yeğleme ediyorlar. Dillerini, kültürlerini hem öğrenmek hem bile aktarmak istiyorlar. Bundan ortalık de kırıcı bir temenni var. İlk iki yıl biraz henüz hazırlık, dilin düzgün kullanımı fonoloji, yapı bilgisi, sentaks ve semantik gelmek üzere derslerimiz var. 3. sınıftan sonraları ise ağırbaşlı aynı şekilde Klasik Kürt Edebiyatı, Modern Kürt Edebiyatı, Kürt diyalektlerinin karşılaştırılması, halk bilimi ile ilişik derslerimiz var.” ifadelerini kullandı.
“Geçen sene çabucak 6 öğrenci alabilmiştik”
Mürekkep Uluslar Terbiye, Fen ve Ekin Örgütünün (UNESCO) 2009’da yayımladığı raporunda, “bulunmayan olma tehlikesi altında olan diller” grubunda yer alan Zazacaya, “Hayat Dolu Diller ve Lehçeler” kapsamına alındıktan sonradan demet arttı.
Bingöl Üniversitesi Zaza Dili ve Edebiyatı Esas Bilgi Dalı Başkanı Dr. Öğr. Üyesi İbrahim Inhilal birlikte bölümlerini yeğleme fail öğrencilerin uygun karar aldığını söyledi.
Zaza Dili ve Edebiyatı Bölümünün gayrı bölümlerdeki ders programlarıyla aylı bir kürsü olduğunu anlatan Infisah, öğrencilerin 4 almanak lisans eğitimlerinde dillerini umum anlamında öğrendiğini belirtti.
Bölümlerde kontenjanların tamamen dolmasının kendilerini çok bahtiyar ettiğini anlatan Sirayet, şunları kaydetti:
“Bölümlerdeki bu doluluğu iki şeyin tetiklediğini düşünüyoruz. Birincisi, barajın kaldırılması ve bununla beraber tıpkısı şekilde görmek talip kişilerin sınavlara girmesi. İkincisi ise seçmeli ders döneminde başka yıllara nazaran sivil sosyete kuruluşları, kurumlar, kişiler sosyal medyada Zazaca ve Kürtçenin seçilmesi amacıyla aynı çaba içerisine girdiler. Güzeşte yıl yemeden içmeden 6 mektepli alabilmiştik. Yine bizimle birlikte Kürt Dili ve Edebiyatı Bölümü bile ancak 9 öğrenci alabilmişti. Ama bu sene 2 bölümümüzde kontenjan tüm doldu.”
Inhilal, Zazacanın yaşatılması için bile bu dili yazmaya, okumaya, konuşmaya yönelenlerin olduğunu gördüklerine işaret ederek, bunun dahi kontenjanın dolmasında faal olduğuna inandıklarını belirtti.
