TUNCELİ’nin Pertek ilçesinde Tozkoparan Höyüğü’nde yapılan kazı bilimsel kurtarma kazılarında 5 bin 500 almanak mimarı yapılar belirleme edildi. Hafriyat danışmanı Düzce Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Akademisyen Doç. Dr. Mısır Yasemini Yılmayan, “Bu kazılarımızda anıtsal yapının bölümlerini açığa çıkardık. Bu abidevi yapı bizi özellikle şaşırttı. Çünkü duvarlar çok kalındı. Göze planlı bölümleri dahi var. Mimarı yapıların 5 bin 500 yıl öncesine ilgilendiren olduğunu düşünüyoruz” dedi.

Pertek ilçesindeki Tozkoparan Höyüğü’nde, geçen yıl başlayan arkeolojik istirdat kazısı çalışmalarının 2’nci etabı bu yıl da Tunceli Müzesi Müdürü Kenan Öncel’in başkanlığında Düzce, Erzurum, Diyarbakır ve Çorum’daki türlü üniversitelerden akademisyenlerin danışmanlığıyla 15 nefis personelle bitmeme ediyor. Birçok uygarlığa ait hars katmanlarının yoğun oluşturduğu Tozkoparan Höyüğü’nün yüzeyi ve çevresinde yapılan incelemelerde, bugüne mümasil dönemden başlanıp, neolitik döneme ilişik 9 bin yıl öncesi bulgular belirleme edilip birinci kademe kazı bilimsel sit alanı car edildi. Kentte Keban Barajı kurulmadan önce 1968 yılında gerçekleşen Pulur Höyüğü kazısından sonradan ilk kez ilmî metotlar kullanılarak gerçekleştirilen kazılarda, tarihi dokuya uymazlık yontmak için çalışmalarını titizce yürüten kadro, ‘Geç Kalkolitik’ ve ‘Erken Tunç’ çağlarına ilişik olduğu memul geçmişi 5 bin 500 yıl öncesine dayanan mimari anne kalıntıları tespit etti. Mimarlık yapının duvarlarının ağırlık olması ekibi şaşırttı.

‘GEÇEN YIL BILE BİR BALA CESEDİ ORTAYA ÇIKARILDI’Hafriyat danışmanı Düzce Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Akademisyen Doç. Dr. Yasemin Yılmayan, kazılarda zaman yüzüne sâdır yapının 5 bin 500 yıl öncesine ait olduğunu düşündüklerini ifade etti. Doç. Dr. Yılmaz, “2017 yılında tespit ettiğimiz ve takiben tescillenen Tozkoparan Höyüğü’nde 2021 yılında Tunceli Müze Müdürlüğü başkanlığında kazı bilimsel kazılar başladı ve bu sene da devam ediyoruz. Sabık sene höyüğün kayırıcı yüzeyinde Demir Çağ’a ilişik kalıntılar açığa çıkartılmıştı. Bu yıl alelhusus henüz bozuk dönemlere tarihlenen zir bölümünde bitmeme ettik. Bu kazılarımızda anıtsal yapının bölümlerini açığa çıkardık. Bu anıtsal bina bizi ilkin şaşırttı. Zira duvarlar çok kalındı. Göze planlı bölümleri da var. 2 evreli olduğunu düşünüyoruz. Şu zaman temel yüzeyde çalışmalarımız devam ediyor. İçerisinde bulduğumuz arkeolojik kalıntıların ön incelemesini tamamladık. Bu uzun soluklu bire bir himmet. İlk tespitlerimize bakarak ‘İlk Bronz Çağı’na ait aynı hars. ‘İlk Bronz Çağı’ kentleşmenin başladığı gün. Çanak, kumkuma verileri bize Tozkoparan Höyüğü’nün Mezopotamya ve Trans Kafkasya ile bağlantılı kalıntılar oluşturduğunu gösteriyor. İlerleyen çalışmalarla bunları netleştireceğiz. Günümüzden evvel 5 bin 500 sene öncesine ilişkin olduğunu düşünüyoruz. Güzeşte yıl bile burada tıpkısı çocuk cesedi ortaya çıkarıldı. Onun kemiklerinden ‘Karbon-14 testi’ yapmayı düşünüyoruz. Antrparantez yapının ayrımlı noktalarında karbonlar bulduk. Analiz sonuçları de yapının tarihini verecektir” diye niteleyerek konuştu.Müze Müdürü ve Hafriyat Başkanı Kenan Öncel üstelik kazıların önemine değinerek, şunları söyledi:

‘2021 yılında bakanlığımızın onayı doğrultusunda ilimiz Pertek ilçesi Tozkoporan köyünde istirdat kazılarına başladık. Bu kazılar Tunceli üzere haddinden fazla makro. İlde çokça tafsilatlı zamandır kazı çalışmaları yapılmıyordu. Tozkoporan Höyüğü’nde hafriyat çalışmalarının başlaması bölgenin kazı bilimsel geçmişini aydınlatması ve tarihsel serüvenini ortaya çıkarması açısından berenarı önemlidir.”